11 november
Wat zie je?
Op een rond, bruin glanzend onderbord liggen herfstbladeren geschikt.
Hierop ligt een (aardewerken) pompoen en enkele oranje zaaddozen van een Chinese lantarenplant.
In een houten kaartenhouder staat een afbeelding en ervoor brandt een lichtje in een onderzetter in de vorm van een herfstblad.
Welk verhaal vertelt deze kijktafel over het feest van Sint Maarten?
Voordat Sint Maarten de bisschop van Tours wordt, is hij een Romeinse soldaat. Hij deelt op een koude herfstavond zijn warme soldatenmantel met een bedelaar. 's Nachts droomt soldaat Maarten, dat hij de mantel aan Jezus - in de persoon van de bedelaar- heeft gegeven. Dit verhaal zie je samengevat in de afbeelding.
Op 11 november is het precies 40 dagen voor Kerstmis. Vroeger begon op deze dag de voorbereidingstijd op Kerstmis, het feest van de geboorte van Jezus, het Licht der wereld. Sint Maarten is het eerste lichtfeest van een reeks die afsloten wordt 40 dagen na Kerstmis, op 2 februari met het feest van Maria Lichtmis.
Het is volop herfst, de oogsten zijn binnengehaald en alle voorraadkelders zijn goed gevuld. Dus een goede dag voor de armen om langs de deuren te gaan om de rijkeren te vragen om hun overvloed met hen te delen.
De kinderen die met hun Sint Maarten lantaarn, oorspronkelijk gemaakt van een uitgeholde pompoen, langs de huizen gaan, en een Sint Maartenslied zingen en dan wat lekkers krijgen, is op dit gebruik terug te voeren. Alle elementen van dit feest zie je dus terug op deze kijktafel: de herfst, de pompoen, lantaarntjes, licht en een afbeelding van Sint Maarten die zijn mantel deelt.
Deze kijktafel is één de zeven kijktafels die ik speciaal maakte voor het tv-programma op NPO2 van 3 okt 2017 "Roderick zoekt Licht'. Deze uitzending ging over de feesten van de herfst t/m het feest van Driekoningen. Ik vertel in dit programma samen met Ineke Stroucken over de achtergrond en (kerkelijke) tradities van deze feesten.